Ağız Boşluğu aşağıdaki bölümlerden oluşur:
Ağız boşluğu anatomisi. Oral kaviteye dudaklar, sert damak (ağız çatısının ön kemik kısmı), yumuşak damak (ağız çatısının arka kaslı kısmı), retromolar trigon ( yirmilik dişlerin arkasındaki küçük alan), dilin2/3 ön kısmı, gingiva (diş etleri ), bukkal mukoza ( yanakların ve dudakların iç tarafı ) ve dil altındaki ağız tabanı aittir.
Dudak ve ağız boşluğu kanseri bir baş boyun kanser türüdür. Çoğu dudak ve ağız boşluğu kanserleri dudak ve ağızı kaplayan ince, yassı (skuamöz) hücrelerde başlar. Bunlara “Skuamöz Hücreli Karsinom= Yassı Hücreli Kanser” denir. Kanser büyüdükçe derin dokulara yayılabilir. Yassı hücreli kanser genellikle lökoplazi (beyaz yama tarzında lezyonlar ) alanlarında gelişir.
Tütün ve alkol kullanımı dudak ve ağız boşluğu kanseri riskini etkiler.
Hastalık kapma riskini artıran herhangi bir şey “Risk Faktörü” olarak adlandırılır. Risk faktörüne sahip olmak kanser gelişecek anlamına gelmez; sahip olmamak da gelişmeyeceği anlamına gelmez. Dudak ve ağız boşluğu kanseri için belli başlı risk faktörleri:
Dudak ve ağız boşluğu kanserinin ilk belirtisi dudak veya ağızda geçmeyen yara ya da boyunda ele gelen kitle olabilir.
Bu belirti ve semptomlar dudak ve ağız boşluğu kanserinin ilk bulgusu olabileceği gibi başka durumlarda da görülebilir. Aşağıdakilerden herhangi biri sizde varsa doktorunuzla görüşün:
Dudak, yanak, diş etinde beyaz aftöz lezyonlar
Dilde yama şeklinde iyileşmeyen yara
Ağız içinde “papillom” adı verilen kabarık karnabahar şeklinde lezyonlar
Dudak ve ağız boşluğu kanserinin saptanmasında, tanısında ilk yapılması gereken şey bir Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı muayenesidir.
Dudak ve ağız boşluğu kanserinin saptanmasında, tanısında ilk yapılması gereken şey detaylı bir KBB incelemesidir. Öncelikle hastanın belirti ve bulguları, tıbbi geçmişi, diş tedavileri, olası risk faktörleri sorgulanır. Sonrasında tüm ağız boşluğu ve boğaz, ışık ve özel aynalar yardımıyla detaylı olarak incelenir. Buna yanakların ve dudakların iç tarafını; diş etlerini; ağız çatısını ve tabanını; dilin üzerini, altını, yanlarını kontrol etmek dahildir. Hekiminiz lüzum halinde eline eldiven giyerek ağız boşluğunuzu el ile de muayene edebilir. Boyun ele gelen şişlikler açısından incelenir.
Hekiminiz, boğaz ve burun boşluğunu detaylı olarak görebilmek için endoskopi yapabilir. KBB pratiğinde kullanılan endoskoplar 2,5- 4 mm genişliğinde, detaylı görüntü ve kayıt elde etmeyi sağlayan ışık-mercek sistemleridir.
Fiberoptik endoskopi sistemi ile burundan girilerek, geniz, boğaz, gırtlak, yutak bölgesinin muayenesi
Hekiminiz, özellikle risk faktörleri de mevcutsa, gördüğü lezyonlardan biyopsi almak isteyebilir. Biyopsi genellikle lokal anestezi altında, tercihen ameliyathane veya steril koşullara sahip girişim odasında alınır.
Biyopsi sonucuna göre hekiminiz tedavi planlaması için bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG), baryumlu yutma grafisi ve/veya PET/BT gibi görüntüleme yöntemlerine başvurabilir.
Hekiminiz tedavi planlaması öncesinde tümörün yayılımını, derinliğini, büyüklüğünü değerlendirmeye yönelik incelemeler yapacaktır. Bu incelemeler sonucunda hastalığın erken evre (Evre 1 veya 2) veya ileri evre (Evre 3 veya 4) oluşuna, tümörün yerleşimine, hastanın genel durumuna ve beklentilerine göre cerrahi, cerrahi ve ilave radyoterapi ya da doğrudan kemoradyoterapi ile tedavi belirlenebilir.